กระบอกไม้ไผ่ (ทีเต่อ)
ความสำคัญ
กระบอกไม้ไผ่ หรือ “ทีเต่อ” เป็นอุปกรณ์ที่ทำมาจากลำไม้ไผ่ (หว่ากรึ) ซึ่งเป็นวัสดุที่หาได้ง่ายในชุมชนกะเหรี่ยง ประโยชน์ของ “ทีเต่อ” คือเพื่อบรรจุน้ำไว้สำหรับอุปโภคบริโภคในครัวเรือนและเวลาไปทำงานในไร่ในนา เพื่อความคงทนในการใช้งาน ลำไผ่ที่นำมาทำกระบอกไม้ไผ่นั้นจะต้องมีอายุมากกว่า 2 ปี กับจะต้องดูที่ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางและความยาวของปล้องไผ่ที่ต้องการด้วย ทั้งนี้เพื่อให้เหมาะสมกับผู้ใช้งานซึ่งมีทั้งผู้ใหญ่และเด็ก อย่างไรก็ตามกระบอกไม้ไผ่ หรือ “ทีเต่อ” จะมีเสน่ห์ที่กลิ่นของไผ่ตามชนิดและอายุของการใช้งาน
วัสดุอุปกรณ์
1. ลำไม้ไผ่ (หว่ากรึ)
2. มีด
ขั้นตอนการทำและใช้งาน
1. เลือกและตัดลำไม้ไผ่จากกอไผ่
2. ตัดแต่งส่วนหัวและท้ายตามจำนวนข้อและปล้องที่ต้องการ โดยบากส่วนหัวให้มีลักษณะเป็นปากยาวออกมาจากข้อ
3. ใช้ไม้กระทุ้งด้านในของปล้องให้เป็นรูขนาดพอเหมาะ โดยคงเหลือปล้องสุดท้ายด้านล่างเอาไว้
4. นำกระบอกไม้ไผ่ไปรองน้ำริน หรือใช้ภาชนะตักน้ำใส่ปากกระบอก
5. ขนกระบอกที่บรรจุน้ำมาเก็บไว้ที่ทีเต่อหล่อ (ที่เก็บน้ำ) เพื่อใช้ในครัวเรือน
6. วิธีใช้ ทำการเทน้ำออกจากปากกระบอก โดยการยกก้นกระบอกไผ่ให้สูงขึ้น
โอกาสและระยะเวลาในการทำ
กระบอกไม้ไผ่ (ทีเต่อ) สามารถทำได้ตลอดเวลา แต่ละกระบอกจะใช้เวลาทำประมาณไม่เกินหนึ่งชั่วโมง
ข้อห้าม ข้อปฏิบัติ และความเชื่ออื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง
ไม่ มีข้อห้ามหรือข้อปฏิบัติพิเศษใด ๆ เพียงแต่ว่าสำหรับผู้หญิงที่ตั้งครรภ์นั้น การตักน้ำด้วยกระบอกไม้ไผ่ก็ควรระมัดระวังเป็นพิเศษเพราะอาจจะมีการลื่นล้ม ระหว่างการตักน้ำและมีผลต่อเด็กในครรภ์ได้
นิยมเลือกลำไม้ไผ่ที่มีลำปล้องตรง อายุมากกว่า 2 ปี เพื่อความคงทน นอกจากนั้นแล้วบางคนยังนิยมลอกเปลือกกระบอกไม้ไผ่ออก เพื่อให้มีน้ำหนักเบา
ข้อมูลจาก : http://www.cesd-thai.info/index.php?m=museum-view&eID=4&lang=th
- 23 ชนเผ่าพื้นเมืองในประเทศไทย
- เครือข่ายชนเผ่าพื้นเมืองแห่งประเทศไทย
- จดหมายจากชนเผ่าถึงลูกพระยา
- แถลงการชนเผ่าพื้นเมืองแห่งประเทศไทย
23 ชนเผ่าพื้นเมืองในประเทศไทย
หลายๆท่านอาจไม่รู้จักชนเผ่าพื้นเมืองในประเทศไทยทั้งหมด ซึ่งหลังๆมานี้จะมีพี่น้องชนเผ่าพื้นเมือง...More
เครือข่ายชนเผ่าพื้นเมืองแห่งประเทศไทย
ชนเผ่าพื้นเมือง คือ กลุ่มชนที่มีจำนวนประชากรขนาดเล็ก มีวิถีการดำเนินชีวิตที่ผูกพันและใกล้ชิดกับธรรมชาติ...More
จดหมาย จากชนเผ่าถึงลูกพระยา
ชนเผ่าพื้นเมืองไทย 23 เผ่า (กะเหรี่ยง ขมุ คะฉิ่น ชอง ไททรงดำ ไทลื้อ-ไทยอง ไทยวน ไทใหญ่ ไตหย่า บีซู ปะหล่อง ...More
แถลงการชนเผ่าพื้นเมืองแห่งประเทศไทย
ตามที่รัฐบาลโดยนายเฉลิม อยู่บำรุง รัฐมนตรีว่าการมหาดไทย ได้ประกาศนโยบายทำสงครามปรามปราบยาเสพติด..More
0 Comments:
แสดงความคิดเห็น